Leemwerken.

Na de keuken en eethoek zetten we ons aan de ronde hoeken van de inkom, de badkamer en de slaapkamers. We doen dat best nu zodat de dikke laag leem rustig kan drogen. Zo kunnen we volgende maand de laatste afwerkingslaag op die droge ondergrond aanbrengen. We nieten eerst een ruim stuk riet op de houten balken van de raamkassen. Dan smeren we een dikke laag leem waar we het losse deel van het riet in vastplakken. Daarover gaat nog een laag leem om het boeltje mooi rond te maken. De beste techniek is om een kuip pure leem te maken; enkel leem en water. Terwijl we bezig zijn voegen we flink wat stro toe en mengen het manueel door de leem. Zo krijgen we een stevig brei die goed te modelleren is.
Aan het resultaat is te zien dat we geen beginnelingen meer zijn.

Tussen de bedrijven door breken we onze OSB-vloer open zodat we binnenkort onze sanitaire leidingen in de vloer kunnen inwerken. Onze keuze om de vloer niet op te hogen, hebben we gemaakt omdat onze keuken en eethoek dan te laag worden. Als het plafond met Fermacell wordt afgewerkt en op de OSB-vloer nog de planken vloer komt, zitten we aan een hoogte van twee meter veertig. Dat vinden we nog net aanvaardbaar. Gevolg is dan wel dat de sanitaire leidingen in de vloer moeten. Nu beseffen we dat we dan met de vloer beter hadden gewacht tot de leidingen erin liggen. Nadat het houtskelet klaar was had de architect voorgesteld om eerst de vloer aan te pakken en dan de muren. Dat is dus niet zo'n goed idee geweest. Nu moeten we uitvissen waar we de vloer kunnen openbreken. Dat wordt zoeken naar de schroeven die in de dragende balken zitten. Zodat we midden op die balken de OSB platen kunnen doorzagen. Zo kunnen we die stukken later opnieuw stevig vastschroeven. Dat wordt een heel precies werkje.

Kabels en leem.

Vooraleer Eandis kan overgaan tot aansluiting van gas en elektriciteit moeten de installaties gekeurd worden. Op zich is dat wel logisch, we willen zelf ook dat die zaken veilig zijn. Voor de gasinstallatie is dat geen probleem als je met een gehabiliteerd installateur werkt. Wat de elektriciteit betreft zorgen we best dat de hele installatie gekeurd kan worden om te vermijden dat we een tijdelijke installatie krijgen die we later opnieuw moeten laten keuren.

Toen we vorige week ons elektrisch materiaal bestelden, hebben we gelukkig meteen alles besteld. Dat we met een bestelling moeten werken heeft te maken met onze keuze voor de stijlvolle Céliane stopcontacten en schakelaars van Legrand. De groothandel waar we ons materiaal halen, heeft dat niet in voorraad. Bestellen kan gelukkig wel, want het scheelt ons ruim de helft aan euro's.

Het andere materiaal hebben we meteen meegenomen zodat we nu de kabels en contactdozen van de verdieping kunnen installeren. Het is allemaal vrij eenvoudig zodat we nog wat tijd overhouden om de kabels aan het verdeelbord te fatsoeneren. Enkele kabels die we beneden nog niet hadden gelegd, kunnen we nu ook plaatsen.

Zondag werken we de laatste stukken leem van de keuken en eethoek af. Het stuk tussen de twee ruimtes en de vakken boven de ramen moesten nog dichtgemaakt worden. Nu dat klaar is kunnen we de Fermacell platen bestellen om dat plafond over enkele weken proper af te werken. Het oorspronkelijke idee om het plafond met leem af te werken is al een tijdje opgeborgen. Het gaat ons te veel tijd kosten en het maakt die leefruimte wel erg bruin. Een strak en helder plafond zal ons hier meer deugd doen. Het feit dat hier ook gekookt zal worden speelt bij die keuze ook mee.

Chaos.

Nu de zomer nadert, begint de druk langzaam te stijgen. We willen in augustus verhuizen zodat de kinderen na de zomer meteen in hun nieuwe school kunnen starten. Er moet dus nog een en ander in orde gebracht worden voor dat mogelijk is.
Na de succesvolle verkoop van het 'oude' huis zijn we daar alvast begonnen met inpakken. Beter veel te vroeg dan veel te laat. We hebben de voorbije weken al heel wat dozen verzameld die we nu stuk voor stuk kunnen volproppen met onze spulletjes. De meest dozen willen we uiteraard gewoon verhuizen. Maar enkele dozen worden volgestouwd met spullen voor 'den Oxfam'. Zo geraken wij er gemakkelijk vanaf, terwijl die prullen voor een ander misschien nog van pas komen. Door zo vroeg te beginnen hopen we nog veel overbodige zaken te dumpen alvorens te verhuizen. Onnodig te vermelden dat ons huis stilaan een chaotische indruk geeft.

Ook op de werf begint het er wat chaotischer aan toe te gaan. Het ene moment wordt er volop leem gemaakt om de muren recht te trekken, het andere moment worden er nog wat kabels gelegd. Tussendoor moeten we nog heel wat zaakjes in gang zetten. De nodige nutsaansluitingen moeten we nu aanvragen, want dat vraagt allemaal de nodige tijd. En daar zijn we afhankelijk van anderen. We hebben de nodige aanvragen al ingediend voor gas, elektriciteit en water. We vergeten ook de kabeldistributie niet, zodat we in augustus tenminste kunnen bellen en surfen.
Deze week is er iemand komen kijken om onze gasleidingen te leggen. De normen daarover zijn niet altijd duidelijk, zodat we dat liever aan een professional overlaten. Het is niet zo veel werk, dat zal dus op korte termijn vast lukken. Tegen volgende week mogen we een offerte verwachten. Dat is alweer een zorg minder. Zo kunnen we meteen een datum prikken voor de aansluiting.

Morgen wordt het materiaal (leidingen en kranen) voor de sanitaire installatie geleverd. Onze wc-potten zijn besteld en de wasbakken hebben we al gekocht. Binnenkort moeten we nog beslissen over de douche en het bad. De keuken die we al een tijdje op het oog hebben zullen we stilaan eens moeten bestellen. Verder moeten we nog uitkijken naar een dampkap, een fornuis en koelkast. Het worden drukke dagen en weken...

Koudebruggen.

Met de plaatsing van de ramen en het glas is onze werf eindelijk winddicht. Het heeft lang geduurd, maar het resultaat mag gezien worden. De werf geeft nu echt een huiselijke indruk. Als we de ramen en ventilatieroosters allemaal sluiten is het heerlijk stil binnen. De passerende auto’s hoor je haast niet. Zalig dat het zo stil is. Alleen jammer dat de vogeltjes niet meer te horen zijn. Dan zetten we de ramen gewoon in kipstand. Dat is ook goed voor de ventilatie. Met al die natte muren is dat wel nodig.

We zijn heel tevreden over het uitzicht van de ramen met de verticale verdelingen. Nu hoeft niemand meer te veronderstellen dat daar waarschijnlijk grote schuiframen komen. Het uitzicht bevalt ons uitstekend. Dat we de ramen zelf hebben uitgetekend heeft daar uiteraard veel mee te maken. We hebben een pak minder glas dan het originele voorstel van de architect, maar dat was eerlijk gezegd wat onrealistisch. Het zou trouwens met de geldende EPB normen een fikse boete voor oververhitting hebben opgeleverd. Met de huidige hoeveelheid glas kunnen we die oververhitting vermijden door zonwerend glas te gebruiken. De meerkost voor het zonwerend ‘Energy’ glas was iets hoger dan de boete. Maar aan die meerkost hebben we wel iets, aan de boete niet. Gelukkig hebben we het gezond verstand gehad om bij onze keuze van ramen en glas onze EPB-deskundige in te schakelen zodat we de juiste keuzes konden maken.

We hebben even getwijfeld over dat zonwerend glas omdat het lichtjes getint is. Bij de glasleverancier leek het erg groen. Nu het glas erin zit, valt het nauwelijks op. Het kleurverschil is langs buiten wel te zien. Langs binnen zie je het alleen aan voorwerpen vlakbij het raam. We hebben ons dus druk gemaakt voor niets. We merken het verschil wel snel bij de eerste zonnestralen. Binnen blijft het een pak koeler dan buiten. Als we later met wat mooie planten voor extra schaduw zorgen, zal het resultaat vast nog beter worden.

Ondertussen hebben we de ramen nog eens goed bekeken. Op de glaswerken hebben we niets aan te merken. Maar de ramen zijn niet echt volgens de regels der kunst geplaatst. We dachten eerst dat ze nog terug zouden komen voor de afwerking maar dat blijkt niet het geval. Het grootste mankement is het opspuiten van de ramen met PU-schuim. Dat is werkelijk maar uit de losse pols gedaan. Hier en daar kan je naar buiten kijken door de gaten in het schuim. Van koudebruggen gesproken! Dan heeft het niet veel zin muren van een halve meter isolatie te plaatsen. We hebben de firma al op de hoogte gebracht en ze komen binnenkort alles grondig opspuiten. En dan plaatsen ze meteen de deurkruk die ze vergeten waren. Stilaan komt het nog in orde.

Resultaten leemtest.

Na onze experimenten met leem, gehakseld stro, jute en zand volgen nu de resultaten. Het werken met de jute bevalt ons niet erg. Als je de jute in een nat leempapje doopt, plakt het wel goed, maar het blijft een laag tussen de leem. De gaten in de jute lijken ons wat klein om een goede binding tussen de leemlagen te verzekeren. Tijdens het werken merk je dat de bovenlaag met de jute de neiging heeft te willen loskomen van de onderlaag. Kortom, we vertrouwen het zaakje niet helemaal. We gaan het gebruik van jute beperken tot de plekken waar we op hout moeten pleisteren. Al verkiezen we daar indien mogelijk verknipte rietmatten.

Leem met fijn gehakseld stro geeft een mengeling die goed plakt. Na het drogen blijven er nauwelijks barstjes over. Nadeel is dat het stro tijdens het pleisteren in de weg zit om het zaakje mooi glad te krijgen. Ofwel moeten we proberen het stro nog fijner te verhakselen, ofwel moeten we op zoek gaan naar vlas. Dat gaan we in overweging nemen.
Leem met wit zand voelt heel anders aan. De mix wordt dan voelbaar korreliger. Het smeert wel erg goed. Zonder stro werkt het heel handig, maar dat levert nog kleine barstjes op. Zelfs op een droge (weliswaar flink gebarsten) onderlaag. Leem en zand met stro werkt iets minder handig. Het geeft dan wel een heel mooie structuur zonder bartsjes als je de laag afwerkt met een spons. Dat lijkt ons de beste optie. We hebben in elk geval besloten eerst de muren van het gelijkvloers helemaal recht te maken en goed te laten drogen. Over de uiteindelijke afwerking kunnen we ondertussen verder bezinnen.

Ondertussen pakken we ook de ronding van het plafond naar de muur van de vide aan. De jute die we met stro hadden opgevuld hebben we ondertussen weggehaald en vervangen door rietmatten met leem erop. Dat geeft een steviger geheel. Zeker waar de leem onder de jute plakte, zakte het zaakje flink door. Met de rietmatten blijft alles goed op zijn plaats zitten.

Glas!

Vandaag wordt het glas in onze ramen gezet. Alweer een ploeg van drie man die vlotjes de ramen binnenbrengt. Even later wordt het eerste glas al in een raam gezet. Voor de kleine ramen beneden is dat niet zo moeilijk. Die kan een van de drie mannen in zijn eentje wel plaatsen. Zelfs het glas voor de ramen aan de keuken en eethoek zijn te hanteren. Ondertussen zorgen de andere twee dat het glas voor de verdieping met de kraan op het dakterras terecht komt. Als al het glas beneden vast zit, wordt alles zorgvuldig met voegkit afgewerkt. Ondertussen staat het glas van de gemakkelijke ramen boven er al in.

Dan begint het tandenknarsen van de werkmannen. Hoe gaan ze die grote stukken glas in de ramen van de lichtbeuk monteren? Ik hoor ze mompelen: 'Architecten verzinnen maar raak, de vakmannen zitten achteraf wel met de praktische problemen'. We verzwijgen stilletjes dat we onze raampartijen zelf uitgetekend hebben.

Na het nodige overleg wordt het kleinste van de vier ramen met zuignappen in schuine stand aan de kraan gehangen. Zo kan het glas voorzichtig door de raamopening gesluisd worden. Langs binnen kunnen twee mannen het glas dan precies in het raam positioneren. Het is best spectaculair om dat allemaal te bekijken. Voor het opspuiten met voegkit wordt dankbaar gebruik gemaakt van de zuignappen die nog aan het glas hangen. Zo heeft de man tenminste wat houvast op die onheilzame plek.
Wij zijn voortaan de tevreden eigenaars van een winddicht gebouw. Daarmee is het werf-gevoel definitief verleden tijd. Het wordt stilaan een huis, met een huiselijk gevoel. En mooi meegenomen: voortaan kunnen we ons huis afsluiten. Dus dat heen en weer zeulen met materiaal is echt voorbij. Oef!

Ramen!

Maandag werd het glas al geleverd, vandaag worden de ramen geplaatst. We zorgen dat we op tijd op de werf zijn zodat we de lappen plastiek voor de ramen kunnen weghalen. Kwestie van die nieuwe ramen goed te kunnen zien. De ploeg van drie man laadt eerst alle ramen uit en zet ze op de juiste plaats. Dan zijn we meteen zeker dat alle ramen er zijn. Even later installeren ze de ramen een voor een op de juiste plek. Alles wordt goed waterpas uitgemeten. Dat vraagt de nodige aandacht, maar de mannen nemen er de tijd voor.

Eens de ramen vastgeschroefd zijn, wordt de rand opgespoten. Bij het raam aan de eethoek is het even twijfelen waar dat raam precies moet komen. Door de wat vreemde constructie van de balken is dat niet meteen duidelijk. We kiezen er voor het raam gelijk met de buitengevel te zetten om de regen geen kans te geven in de muur te sijpelen. Daardoor blijft een ruime opening naast het raam open, die we later zullen moeten dichtwerken. Het raam boven de voordeur is gek genoeg een centimeter breder dan de voordeur. Misschien fout opgemeten? Dat lijkt nu wat vreemd, maar het zal later vast niet opvallen. We maken ons dus geen zorgen.

De ramen van de lichtbeuk vergen de nodige inspanningen van de werklui. Maar met de nodige voorzichtigheid en geduld lukt het aardig. Wanneer het laatste raam aan het terras geplaatst is, zien we plots dat er bovenaan een gat van vier centimeter gaapt. Dat was niet de bedoeling. Volgens ons was de afspraak dat ze onderaan een balk zouden voorzien. Vanwege onze vloeropbouw moet het raam hoger komen. Dat blijkt gelukkig geen probleem. Het raam wordt snel losgeschroefd en vervolgens tegen de bovenste balk vastgezet. Het gat onderaan kunnen we gemakkelijk met wat restjes isolatiemateriaal opvullen.

Het glas is voor vrijdag.